Trong xã hội hiện nay, chúng ta hiện đang bị trầm cảm ít nhiều và chính Tổ Chức Y Tế Thế Giới cũng nói rằng, năm 2020 là năm mà trầm cảm lan rộng trên khắp toàn cầu và sẽ trở thành một trong những chứng bệnh của thời đại.
Liên Hiệp Quốc cũng đưa ra thông điệp rằng năm 2021 nên là một năm của sự chữa lành – Year Of Healing, những trận đại dịch đã làm chúng ta tổn thương ít nhiều, những ảnh hưởng trong đời sống, kinh tế tài chính lẫn tình cảm đã khiến con người đang tiềm ẩn những sự tổn thương, cộng hưởng từ các trận đại dịch đã làm con người sụp đổ niềm tin về cuộc sống, sự mất mát chia ly của người thân đã làm tổn thương tâm lý của mỗi người, con người không còn sự lạc quan đến hướng đến tương lại hoặc những điều tốt đẹp khác. Nên chăng năm 2021 là một năm dành cho bản thân nhiều cơ hội để quay về, để chữa lành những vết thương bên trong, có vết thương thì mình sẽ phải nâng cấp, để phát triển những giá trị bên trong trước khi chúng ta lao vào những mục tiêu lớn hơn.
? Đặc biệt trong bối cảnh hiện nay gặp nhiều biến động bởi đại dịch, nền kinh tế suy thoái, sự đói kém, thất nghiệp hay cuộc sống quá bận rộn, quá ồn ào và những mối quan hệ gặp chút trục trặc. Mỗi người đâu đó trong tâm hồn mình đều có những góc khuất, những nỗi niềm và sự tổn thương khác nhau thì chữa lành trong giai đoạn này là một đề tài rất cần được quan tâm.
? Một trong các bước quan trọng của sự chuyển hóa phiền não của những buồn phiền hoặc chữa lành những vết thương là Recognize – bạn nhận diện điều gì đang xảy ra, bạn biết mình đang gặp vấn đề gì, và nó cần được gọi tên, thì tiến trình trị liệu mới bắt đầu xảy ra được.
? Nhưng làm sao để nhận diện để bạn nhận diện được, bạn đang gặp vấn đề như quan hệ tình cảm, hay chuyện gia đình thì dễ dàng nhận diện ra được, nhưng cũng có những tổn thương bạn không thể nhận ra thì có cách nào để tìm ra?
? Thật ra trong một giai đoạn mà bạn cảm thấy buồn chán một cách không có lý do, và bạn tuột hẳn hết năng lượng, mỗi sáng thức dậy là bạn không có muốn đi làm nữa và bạn chỉ muốn nằm ngủ tiếp thôi, mà bạn không có lý do trước đó, khác với một người bị mất mát hay là bị thất bại thì họ mới sinh ra buồn chán, còn đây là sự buồn chán không có lý do và tình trạng hao hụt năng lượng một cách đột ngột.
? Ví dụ bạn đang rất là tràn trề năng lượng, rồi một cơn cảm xúc đi đến, không biết đó là gì, giống như có một bóng tối vô hình lấn tới, rút sạch hết năng lượng của bạn, hoặc bạn giống như một người có nhiều kênh, chuyển qua kênh khác thành một con người khác, có thể đầy nghi kỵ, đầy sợ hãi hay hung dữ, tính phản ứng rất là dữ dội, làm cho bạn mất dần sự kiểm soát và có một thế lực vô hình nào đó đang kiểm soát mình và trong ngành trị liệu gọi là “You had a black dog” một con chó có thể ở chung với mình, thân thiện với mình, nó cũng có thể cào cấu mình hay cắn xé bạn, chiếm cứ toàn bộ con người bạn bất cứ lúc nào thì được ví dụ là hình ảnh một con chó đen.
? Ở góc độ là người giúp trị liệu tiếp xúc với nhiều người tổn thương mà khó nhận thấy ngay từ đầu, dường như có gì đó sâu xa bên trong và bắt đầu buồn chán không lý do, thường những kiểu tổn thương như vậy, nó đến từ những nguyên nhân gì?
? Ngành trị liệu tâm lý ở Tây Phương họ vẫn chưa khẳng định nguyên nhân chính nào khiến cho người ta bị tổn thương họ chỉ liệt kê ra một số nguyên nhân nhân chính. Những nguyên nhân khiến người ta có thể bị tổn thương là do cấu trúc di truyền đặc biệt, hoặc do tổn thương từ thưở nhỏ như bị bạo hành, bị lạm dụng tình dục, bị bỏ rơi, bị kỳ thị rồi lớn lên đầu đời, có thể bị ảnh hưởng từ tình cảm, công việc, hoặc có lối sống sai lầm không đúng đắn, một lối sống bỏ rơi bản thân, đời sống nội tâm nghèo nàn, cằn cõi, trước khi người ta bị tổn thương thường là người ta đã không ổn, đầy sự lo âu sợ hãi, có quá nhiều sự xung đột ở trong nội tại, không giải quyết được. Đó là những nguyên nhân tích tụ khi một tác động ngoại cảnh hay một nhân duyên gì đó xảy ra trong chính mình, tức là trước khi bạn bị tổn thương, bạn đã sở hữu một tâm lý phức tạp, yếu đuối và có nhiều vấn đề.
? Có nhiều phương cách trị liệu nhưng bạn phải nhìn ra nguyên nhân chính nằm ở chỗ nào. Các nhà khoa học cho rằng bạn phải thấy nguyên nhân chính là do lối sống của chính bạn, phải sửa ngay nơi thái độ sống của mình nhưng mà đó là thứ khó nhất, bạn có thể tới xin thuốc của bác sĩ, bạn có thể tìm một số liệu pháp đến từ bên ngoài như thiên nhiên, hoặc tìm những người có năng lượng lành để chia sẻ, bạn có thể tập thể thao, tập Yoga một số tác động đến từ bên ngoài.
? Để thay đổi cả một lối sống là vô cùng khó, vì sao? vì nó thay đổi cả một công việc của mình cũng có thể vì chính công việc của bạn có quá nhiều áp lực, bạn cũng có thể thay đổi cả những người bạn tiếp xúc thường xuyên, vì bạn có quá nhiều năng lượng độc hại, bạn phải thay đổi cả hành vi sống, thói quen sống tiêu cực ví như bạn nghiện rượu, nghiện thuốc lá hay nghiệm các thiết bị điện tử công nghệ, những sinh hoạt không có điều độ… hàng loạt thái độ sai lầm trong đời sống mà bạn đang mắc phải.
? Hoặc bạn đột ngột phải đi ngủ trước 10h và thức dậy lúc 5h sáng để giữ thần lực tốt, tập thể dục tiếp xúc với năng lượng tinh khôi mỗi sáng thức dậy là rất khó, huống hồ gì một người bị tổn thương nội lực họ rất kém, họ gần như mất sạch năng lượng, gần như có thể thực hiện được một điều khó khăn thực sự.
? Ngoài chuyện tìm đến chuyên gia, tìm đến người hỗ trợ mình, liệu có những cách cụ thể hơn để tự chữa lành cho bạn hay không? Bạn có tự hỏi khi mình bị tổn thương mình có nên cần sự giúp đỡ hay bạn tự giúp đỡ chính mình?
? Khi một người tổn thương tâm lý thường có khuynh hướng không cần sự giúp đỡ, họ nghĩ rằng không ai có thể hiểu được mình, họ cũng đã thử chia sẻ vấn đề bất ổn của mình cho vài người thân xung quanh, nhưng chỉ nhận lại là sự phê phán, kỳ thị hoặc bên kia sẽ gởi tới một số năng lượng tiêu cực hơn, làm cho tình hình trở nên tồi tệ và họ không tin có người sẽ hiểu mình, họ có khuynh hướng rút lui và tránh xa đám đông và đặc biệt là không có mở lòng ra hết cho người thân nghe.
? Nhưng mà trong sự thật một người đang trong năng lực tiêu cực yếu đuối như vậy, rất cần có sự giúp đỡ, hầu hết những người bị tổn thương đều cần có sự giúp đỡ mới có thể thoát được, bạn phải thừa nhận mình bị tổn thương và bạn cần nói lên câu là tôi cần sự giúp đỡ.
? Trong giai đoạn ban đầu của tiến trình trị liệu là bạn phải nhận diện – Recognize rằng tôi đang bị tổn thương. Bước thứ 2 – Accept, Allow là tôi đang bị tổn thương, tôi đang có những bất ổn về tâm lý. Bước thứ 3 là bạn cần có một sự giúp đỡ. Sự giúp đỡ cơ bản nhất là lắng nghe, sẻ chia về những vấn đề mà bạn gặp phải và nếu như may mắn, bạn gặp những người hiểu biết về vấn đề tổn thương hoặc chuyên ngành thì họ sẽ cho bạn những lời khuyên tích cực, ít nhất người lắng nghe sẽ nói với bạn rằng là tổn thương này chỉ là một phần trong bạn thôi chứ không phải là tất cả con người của bạn.
? Tại sao mà một người tổn thương cần được sự giúp đỡ, nếu họ chia sẻ với người có năng lượng tiêu cực , họ rất dễ có phản ứng và phán xét hoặc kỳ thị, họ nhận những lời khuyên không đúng đắn thì sẽ làm cho tình trạng tệ hơn. Nhưng nếu là người có kinh nghiệm trị liệu sẽ giúp cho họ quay về để họ có cách tự chữa trị – Self Healing.
? Cách trị liệu giúp cho người bị tổn thương ngưng tiếp nhận những chất hấp dẫn ở bên ngoài, sau đó giúp họ quay trở về với chính họ để tạo ra nội tiết tố của tâm hồn như sự thư giãn, sự an trú trong hiện tại, sự bình an, sự vui tươi, sự hồn nhiên, khi mà tâm hồn tiết ra những nội tiết tố đó thì não bộ cũng tiết ra Endorphin & Serotonin. Hai chất này có trong mỗi con người, nên nhà trị liệu hay chuyên gia tâm lý hay là một người giúp đỡ rất giỏi chỉ ở bên ngoài điều cuối cùng vẫn là giúp cho bệnh nhân quay về với chính họ, nương tựa vào chính họ, tin vào chính họ, vì thuốc là ở trong họ, nên người giúp đỡ không phải là đối tượng chính là bác sĩ hay thuốc, mà là chính bệnh nhân đó.
? Theo các chuyên gia Thiền tâm lý trị liệu, bạn nên học cách tiếp cận với cơ thể trước, học cách cảm nhận về hơi thở, cảm nhận cho mình sự thư giãn hay cảm nhận sự căng thẳng của bản thân bạn, hãy tạo cho mình một thói quen mới là Looking Inward, thay vì mình Look Outward giống như Google cũng từng có chủ trương Seaching Inside Yourself. Google cũng khuyến khích mọi người quay về truy cập chính bạn đi là trong giây phút ngày Right Here And Right Now, What’s Going On Your Mind hay có sự căng thẳng bức bách nào không, có sự bực bội khó chịu nào không, rất là thoải mái hay là dễ chịu, rất là mở lòng hay chống đối ai đó.
? Đôi khi bạn phải biết thế giới bên ngoài nhiều quá mà biết rất ít về chính mình, thì bạn không thể nào đứng vững trong cuộc đời này đâu, bạn vừa biết thế giới bên ngoài, nhưng bạn cần phải biết thế giới bên trong thậm chí bạn phải biết thế giới bên trong nhiều hơn chính bạn bên ngoài.
? Self Healing nghĩa là bạn tự quay về chữa lành cho chính mình, các nhà khoa học cũng nói tổn thương là ở trong bạn, chính bạn là nguyên nhân đưa tới sự tổn thương và không có gì hay hơn là bạn phải trở về với chính bạn, nơi bị tổn thương để chữa lành nghĩa là giải pháp để chữa lành là ở bên trong tâm hồn bạn.
? Có một tin vui cho những bạn đang bị tổn thương đó là một sự thiệt thòi, rất khổ sở để sống với nó, nhưng nó là một món quà tuyệt vời vì chỉ có người tổn thương, họ mới khát khao sự sống, họ mới trân quý sự sống, chỉ có người tổn thương họ mới hiểu sâu về con người của họ và chấp nhận bản thân của mình.
? Chỉ có người tổn thương mới đi tìm liệu pháp để bù đắp cho tâm hồn của mình một cách triệt để và thông qua đó họ mới có nhiều kinh nghiệm và năng lượng để giúp đỡ người khác về tâm lý hơn ai hết.
? Chỉ có người bị tổn thương mới hiểu hết người bị tổn thương nên hầu hết các nhà chữa lành các chuyên gia đều phải đi qua những giai đoạn tổn thương thì mình mới đi vào bên trong mãnh liệt và quyết định phải thành công.
? Tóm lại người chữa lành tổn thương cho chính họ chứ không phải người bên ngoài, nên không có một nhân vật nào là nhân vật chữa lành hoàn toàn, cho một người bị tổn thương cả mà chỉ hỗ trợ bên ngoài và đôi khi trong tiến trình chữa lành, nhiều khi bạn không cần nói câu nào hết, không khuyên gì cả, không tác động bất cứ thứ gì trực tiếp qua hành động vào bệnh nhân, bạn chỉ ngồi im mỉm cười nhẹ nhàng thư giãn cũng là cách truyền năng lượng rất nhiều cho người bị tổn thương và sự chữa lành sẽ trở có hiệu quả và hoàn hảo hơn.
? Tác giả Minh Niệm ?